Ngân hàng trung ương Kazakhstan dự kiến đầu tư 300 triệu USD vào việc phân bổ tài sản tiền điện tử, trở thành ngân hàng trung ương đầu tiên trên thế giới tham gia vào mã hóa.

Ngân hàng quốc gia Kazakhstan công bố kế hoạch phân bổ từ 50 triệu đến 300 triệu USD từ dự trữ ngoại hối để đầu tư vào tài sản tiền điện tử, trở thành ngân hàng trung ương đầu tiên trên thế giới công khai kế hoạch phân bổ tiền điện tử. Quyết định này diễn ra trong bối cảnh Bitcoin từ mức 110.000 USD vào đầu tháng 11 giảm xuống còn 81.000 USD, tổng vốn hóa thị trường bốc hơi 500 tỷ USD trong giai đoạn điều chỉnh. Giám đốc ngân hàng trung ương Suleimenov nhấn mạnh sẽ áp dụng chiến lược thận trọng, chủ yếu tham gia gián tiếp thông qua ETF và cổ phiếu của các công ty tiền điện tử, tránh đầu tư trực tiếp vào Token, động thái này đánh dấu thái độ của các cơ quan chủ quyền đối với tài sản kỹ thuật số bước vào giai đoạn mới.

Kế hoạch phân bổ tài sản mã hóa của Ngân hàng trung ương

Giám đốc Ngân hàng Quốc gia Kazakhstan, Timur Suleimenov, đã chính thức công bố kế hoạch đầu tư tài sản kỹ thuật số mang tính bước ngoặt này tại cuộc họp báo vào ngày 28 tháng 11. Theo tuyên bố chính thức, Ngân hàng trung ương sẽ phân bổ quỹ đặc biệt từ dự trữ ngoại hối khổng lồ, với quy mô đầu tư ban đầu dự kiến từ 50 triệu đến 250 triệu USD, và cuối cùng có thể mở rộng lên tới 300 triệu USD. Quyết định này khiến Kazakhstan trở thành ngân hàng trung ương đầu tiên trên thế giới công khai kế hoạch đưa tài sản tiền điện tử vào dự trữ ngoại hối, tạo tiền lệ cho các quốc gia thị trường mới nổi khác.

Chủ tịch Suleimanov thể hiện thái độ thận trọng rõ rệt khi trình bày chiến lược đầu tư, nhấn mạnh rằng Ngân hàng trung ương sẽ “chờ đợi cho mọi thứ ổn định” trước khi thực hiện các hoạt động đầu tư cụ thể. Ông đặc biệt đề cập đến sự biến động mạnh mẽ của thị trường tài sản tiền điện tử hiện tại, với Bitcoin đã giảm 17% kể từ đầu tháng 11, từ mức cao 110.000 USD giảm xuống còn 81.000 USD, dẫn đến việc vốn hóa thị trường toàn cầu của tài sản tiền điện tử bốc hơi khoảng 500 tỷ USD. Môi trường thị trường như vậy làm cho việc đạt được lợi nhuận đầu tư trở nên thách thức, vì vậy Ngân hàng trung ương cần chờ đợi thời điểm vào thị trường ổn định hơn.

Cần lưu ý rằng việc phân bổ tài sản mã hóa lần này không phải là lần đầu tiên Kazakhstan tham gia vào lĩnh vực tài sản kỹ thuật số. Ngân hàng quốc gia đã xây dựng một danh mục đầu tư bao gồm cổ phiếu công nghệ cao và các công cụ tài chính liên quan đến tài sản kỹ thuật số trong dự trữ vàng và ngoại hối. Suleimenov trước đó đã tiết lộ trong một cuộc phỏng vấn với Bloomberg vào đầu tháng 11 rằng Kazakhstan dự định tạo ra một quỹ mã hóa quốc gia có quy mô lên đến 1 tỷ USD, nhưng sẽ đầu tư “thận trọng” thông qua quỹ giao dịch và cổ phiếu của các công ty mã hóa, thay vì nắm giữ trực tiếp token.

Thông tin chính về đầu tư mã hóa của Ngân hàng trung ương Kazakhstan

• Quy mô đầu tư: 50 triệu đến 300 triệu USD
• Nguồn vốn: Dự trữ ngoại hối quốc gia
• Phương thức đầu tư: ETF và cổ phiếu của các công ty tiền điện tử là chính
• Tình trạng hiện tại: Chờ thị trường ổn định để thực hiện
• Định vị chiến lược: Một phần của kế hoạch quỹ mã hóa quốc gia

So sánh chiến lược đầu tư thận trọng và tầm nhìn của tổng thống

Thái độ đầu tư bảo thủ của Ngân hàng trung ương tạo thành một sự tương phản thú vị với tầm nhìn vĩ đại của Tổng thống Tokayev. Tổng thống trước đó đã chỉ đạo thành lập quỹ dự trữ tiền điện tử được nhà nước hỗ trợ thông qua công ty đầu tư của ngân hàng quốc gia, kêu gọi tích lũy các dự trữ chiến lược “tài sản tiềm năng”, và tuyên bố sẽ cung cấp hỗ trợ tài chính lên đến 1 tỷ USD cho các dự án tăng trưởng công nghệ trong lĩnh vực công nghệ cao và công nghệ tài chính. Chính sách thúc đẩy từ trên xuống này phản ánh quyết tâm của Kazakhstan trong việc đưa tài sản kỹ thuật số vào chiến lược phát triển quốc gia.

Từ góc độ của Ngân hàng trung ương toàn cầu, các biện pháp của Kazakhstan có ý nghĩa tiên phong. Mặc dù các ngân hàng trung ương lớn như Cục Dự trữ Liên bang Mỹ và Ngân hàng Trung ương Châu Âu đều đang khám phá tiền tệ kỹ thuật số của ngân hàng trung ương, nhưng việc sử dụng tiền điện tử làm tài sản dự trữ ngoại hối là lần đầu tiên. Sự khác biệt này có thể xuất phát từ nhu cầu đặc biệt của Kazakhstan với tư cách là một nền kinh tế mới nổi - đạt được sự đa dạng hóa dự trữ ngoại hối thông qua tài sản mã hóa, đồng thời thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế kỹ thuật số trong nước, thu hút đầu tư quốc tế và nhân tài đổi mới.

Phân tích chiến lược của Ngân hàng trung ương khi chọn đầu tư gián tiếp thay vì nắm giữ trực tiếp Token, điều này không chỉ phản ánh sự thận trọng chung của các nhà đầu tư tổ chức mà còn thể hiện sự chú trọng đến tuân thủ quy định. Thông qua việc đầu tư vào các ETF mã hóa và cổ phiếu của các công ty niêm yết giao dịch trên thị trường tài chính truyền thống, Ngân hàng trung ương có thể đạt được sự tiếp xúc với thị trường mã hóa trong khuôn khổ quy định hiện có, đồng thời tránh được rủi ro về công nghệ và bảo mật khi lưu trữ trực tiếp tài sản kỹ thuật số. Mô hình này rất có thể trở thành khuôn mẫu cho các cơ quan chủ quyền khác học hỏi.

Xây dựng cơ sở hạ tầng mã hóa nhiều lớp

Kế hoạch đầu tư tài sản tiền điện tử của Kazakhstan được xây dựng trên nền tảng hệ sinh thái kỹ thuật số đang phát triển nhanh chóng. Vào tháng 9 năm nay, quốc gia này đã khởi động quỹ dự trữ tiền điện tử quốc gia đầu tiên thông qua quỹ Alem, quỹ này được thành lập bởi Bộ Trí tuệ nhân tạo và Phát triển số, do Qazaqstan Venture Group quản lý, và đã chọn BNB làm tài sản nắm giữ ban đầu thông qua quan hệ đối tác chiến lược với Binance Kazakhstan. Phó Thủ tướng Jaslan Madiyev đã mô tả đây là “công cụ đáng tin cậy cho các nhà đầu tư chính và là nền tảng quan trọng cho dự trữ quốc gia số.”

Về khung pháp lý, Kazakhstan đã đạt được những tiến bộ đáng kể. Cơ quan Dịch vụ Tài chính Astana đã phê duyệt phí quản lý thanh toán bằng stablecoin trong khoảng thời gian tài chính Astana vào tháng 9, thiết lập khung cho phép người tham gia thanh toán phí bằng stablecoin gắn với đô la thông qua các nhà cung cấp dịch vụ tài sản kỹ thuật số có giấy phép. Đồng thời, quốc gia này đã ra mắt ETF Bitcoin giao ngay đầu tiên ở Trung Á vào tháng 8 - Fonte Bitcoin ETF được hỗ trợ bằng tài sản thực, giao dịch trên Sở Giao dịch Quốc tế Astana và sử dụng BitGo Trust cho việc lưu trữ lạnh.

Cơ sở hạ tầng thanh toán cũng đang được hoàn thiện nhanh chóng. Tổng thống Tokayev đã công bố việc xây dựng “thành phố mã hóa” tại Almaty như một khu vực thí điểm cho thanh toán mã hóa hàng ngày, được trang bị hệ thống ngân hàng mã hóa cung cấp dịch vụ trao đổi, lưu trữ và xử lý giao dịch đồng thời hỗ trợ tuân thủ chống rửa tiền. Đồng tenge kỹ thuật số - tiền tệ kỹ thuật số của Ngân hàng trung ương, vẫn dự kiến sẽ được ra mắt vào cuối năm nay như một hình thức tiền tệ thứ ba bên cạnh tiền mặt và thanh toán không dùng tiền mặt, mặc dù lịch trình cụ thể vẫn còn không chắc chắn.

Thực thi quy định và chuyển đổi ngành khai thác song song

Trong khi thúc đẩy việc áp dụng tiền điện tử của các tổ chức, Kazakhstan đã tăng cường cuộc đấu tranh chống lại các hoạt động bất hợp pháp. Các cơ quan chức năng đã đóng cửa 130 sàn giao dịch tiền điện tử bất hợp pháp vào tháng 10 và tịch thu 16,7 triệu đô la Mỹ tài sản ảo bị nghi ngờ là lợi nhuận từ tội phạm rửa tiền. Các nhà điều tra cũng đã phát hiện 81 nhóm rút tiền mặt bóng tối, với tổng doanh thu năm 2024 đạt 24 tỷ tenge (khoảng 43 triệu đô la Mỹ). Những hành động thực thi này thể hiện quyết tâm của chính phủ trong việc cân bằng đổi mới và kiểm soát rủi ro.

Sự chuyển mình trong lĩnh vực khai thác tiền điện tử đặc biệt rõ rệt. Kazakhstan, sau khi tiếp nhận các thợ mỏ từ Trung Quốc vào năm 2021, đã kiểm soát 27% sức mạnh tính toán Bitcoin toàn cầu, nhưng đến năm 2023, do áp lực từ lưới điện và điều chỉnh quy định, tỷ lệ này đã giảm xuống chỉ còn 4%. Tính đến tháng 9, quốc gia này đã đăng ký 415.000 máy khai thác, cấp 84 giấy phép (64 giấy phép hoạt động), và đã khởi động “dự án 70/30”, tức là nhà đầu tư nước ngoài tài trợ nâng cấp các nhà máy điện để giải quyết vấn đề nút thắt năng lượng cản trở sự phát triển của ngành.

Phương pháp toàn diện và hệ thống này - kết hợp đầu tư, quản lý và xây dựng cơ sở hạ tầng - đã giúp Kazakhstan chiếm ưu thế trong cuộc cạnh tranh tài sản kỹ thuật số ở khu vực Âu Á. So với các quốc gia hoàn toàn cấm hoặc quản lý quá lỏng lẻo, Kazakhstan cố gắng tìm ra một con đường trung gian: khuyến khích đổi mới hợp pháp thông qua khung quy định rõ ràng, đồng thời mạnh tay trừng phạt các hoạt động bất hợp pháp, tạo điều kiện cho sự phát triển bền vững lâu dài.

Ảnh hưởng toàn cầu và ý nghĩa chiến lược

Kế hoạch phân bổ tài sản mã hóa của Ngân hàng trung ương Kazakhstan có thể sẽ kích thích các quốc gia thị trường mới nổi khác bắt chước, đặc biệt là những quốc gia đang đối mặt với áp lực giảm giá tiền tệ và đa dạng hóa dự trữ ngoại hối. Từ kinh nghiệm lịch sử, khi một cơ quan chủ quyền đầu tiên vượt qua ranh giới đầu tư truyền thống, thường sẽ gây ra hiệu ứng đi theo, giống như việc nhiều quốc gia đang phát triển khám phá tiền tệ kỹ thuật số của Ngân hàng trung ương sau khi Venezuela công bố phát hành dầu coin vào năm 2018.

Từ góc độ địa chính trị, các biện pháp của Kazakhstan cũng phản ánh nỗ lực tìm kiếm sự tự chủ chiến lược của các quốc gia trung bình trong kỷ nguyên số. Bằng cách xây dựng một hệ sinh thái tài sản kỹ thuật số hoàn chỉnh - từ khai thác đến giao dịch và đến dự trữ của Ngân hàng trung ương - Kazakhstan hy vọng giảm bớt sự phụ thuộc vào hệ thống tài chính truyền thống, đồng thời chiếm một vị trí trong sự phát triển của nền kinh tế số đang phát triển nhanh chóng. Chiến lược này có giá trị tham khảo cho những quốc gia giàu tài nguyên nhưng hệ thống tài chính chưa phát triển.

Đối với thị trường tài sản tiền điện tử, việc các cơ quan chủ quyền chính thức tham gia có thể trở thành chất xúc tác cho một đợt tăng trưởng mới của các tổ chức. Mặc dù quy mô đầu tư hiện tại tương đối nhỏ so với tỷ lệ dự trữ ngoại hối tổng thể của Kazakhstan, nhưng ý nghĩa biểu tượng của nó vượt xa số tiền thực tế. Khi ngày càng nhiều ngân hàng trung ương quốc gia xem xét các biện pháp tương tự, cấu trúc thị trường và đặc điểm thanh khoản của tài sản tiền điện tử có thể trải qua những thay đổi căn bản, thúc đẩy quá trình chuyển đổi từ tài sản biên sang loại tài sản chính thống.