## Forex là gì? Tìm hiểu thị trường giao dịch tiền tệ toàn cầu từ A đến Z

**Ngày nay, thị trường forex đang trở thành xu hướng đầu tư mới ở Việt Nam.** Với khối lượng giao dịch hằng ngày lên tới 5,3 nghìn tỷ USD, đây là thị trường tài chính lớn nhất toàn cầu - vượt xa chứng khoán, bất động sản hay bất kỳ tài sản nào khác.

### Thị trường Forex là gì? Tại sao lại hấp dẫn nhà đầu tư?

**Ngoài hối hay forex (FX)** về bản chất là hoạt động mua bán cặp tiền tệ với mục đích kiếm lợi từ chênh lệch tỷ giá. Khác với các hình thức đầu tư truyền thống, giao dịch forex mang lại những lợi thế khó cưỡng:

**1. Chi phí thấp, phí giao dịch tối thiểu** - Không như chứng khoán hay bất động sản, bạn chỉ cần trả spread (chênh lệch giữa giá mua-bán) mà thôi.

**2. Thị trường hoạt động 24/7** - Từ thứ Hai đến thứ Sáu, bạn có thể giao dịch bất kỳ lúc nào mà không bị giới hạn thời gian.

**3. Sức mạnh của đòn bẩy** - Đây là điểm khác biệt lớn nhất. Với chỉ vài trăm nghìn đồng ký quỹ, bạn có thể kiểm soát những khoản giao dịch lớn hơn gấp trăm lần. Ví dụ: nếu bạn có 100 USD ký quỹ với đòn bẩy 100:1, bạn có thể giao dịch 10,000 USD.

**4. Không có ai kiểm soát thị trường** - Thị trường forex quá khổng lồ, không một tổ chức, ngân hàng hay chính phủ nào có thể lũng đoạn được.

### Giao dịch những gì trên thị trường ngoại hối?

Hàng hóa chính trên thị trường forex là **tiền tệ, được giao dịch dưới dạng cặp**. Ví dụ: EUR/USD, GBP/USD, USD/JPY...

Trong đó:
- **Base currency** (tiền yết giá) - đồng tiền bên trái cặp
- **Quote currency** (tiền định giá) - đồng tiền bên phải cặp

**Các cặp tiền chính chiếm 85% khối lượng giao dịch:**
- EUR/USD (Euro/Đô la Mỹ)
- USD/JPY (Đô la Mỹ/Yen Nhật)
- GBP/USD (Bảng Anh/Đô la Mỹ)
- AUD/USD, USD/CHF, NZD/USD, USD/CAD

Ngoài tiền tệ, một số sàn giao dịch uy tín cũng cung cấp các tài sản khác như chỉ số chứng khoán, hàng hóa, vàng, và tiền ảo.

### Cách thức hoạt động: Mua hay bán để kiếm lời?

**Ví dụ thực tế:**
Bạn dự đoán EUR/USD sẽ tăng giá. Lúc tỷ giá là 1.1500, bạn mua 10,000 EUR bằng 11,500 USD. Hai tuần sau, tỷ giá lên 1.2500, bạn bán 10,000 EUR nhận 12,500 USD. **Lợi nhuận: 1,000 USD** từ một lần giao dịch.

Nhưng chờ đã - bạn không cần bỏ ra cả 11,500 USD! Với đòn bẩy 200:1 của sàn, bạn chỉ cần ký quỹ **khoảng 60 USD** để mở được vị thế này. Đó là sức mạnh của đòn bẩy.

### 8 Khái niệm cơ bản nhà giao dịch forex cần nắm

**1. Long (Mua)** - Mua một loại tiền tệ, kỳ vọng giá sẽ tăng

**2. Short (Bán)** - Bán khống một loại tiền tệ, kỳ vọng giá sẽ giảm

**3. Leverage (Đòn bẩy)** - Khả năng giao dịch với khối lượng tiền lớn hơn số vốn bạn có. Thường là 50:1, 100:1, hay 500:1

**4. Margin (Tiền ký quỹ)** - Số tiền bạn phải đặt vào để mở giao dịch. Đây là khoản tiền sàn tạm giữ để duy trì vị thế.

**5. Pip** - Đơn vị nhỏ nhất thay đổi trong tỷ giá. Ví dụ EUR/USD từ 1.2000 lên 1.2005 = 5 pip

**6. Spread** - Chênh lệch giữa giá mua (bid) và giá bán (offer). Đây là chi phí giao dịch, tính bằng pip

**7. Lot** - Số lượng tiền tệ bạn giao dịch. Từ nano (100 đơn vị) đến lô chuẩn (100,000 đơn vị)

**8. Các loại lệnh quản lý rủi ro:**
- **Stop Loss** - Lệnh dừng lỗ khi giá giảm đến mức bạn chỉ định
- **Take Profit** - Lệnh chốt lời khi giá tăng đến mức mục tiêu

### Các loại thị trường forex bạn cần biết

**Spot Forex Market** - Giao dịch hối đoái giao ngay, thanh toán trong 2 ngày làm việc. Tại Việt Nam bị cấm.

**Forex CFD** - Hợp đồng chênh lệch giữa 2 bên về sự thay đổi giá tiền tệ. Đây là hình thức **99% các sàn forex tại Việt Nam hoạt động**. Bạn không cần sở hữu tiền tệ thực mà chỉ giao dịch chênh lệch giá.

**Currency Futures** - Hợp đồng tương lai, cam kết mua/bán tiền tệ tại ngày cụ thể với giá định sẵn. Ít phổ biến tại Việt Nam.

**FX Options** - Quyền chọn dự đoán giá tăng hay giảm so với mức cố định. Không phổ biến tại Việt Nam.

### Giao dịch Forex bắt đầu như thế nào? 5 Bước đơn giản

**Bước 1: Chọn sàn forex uy tín**
Tiêu chí quan trọng: có giấy phép từ cơ quan quản lý quốc tế (ASIC, FCA, CySEC), phí thấp, giao diện dễ sử dụng, hỗ trợ khách hàng tốt.

**Bước 2: Mở tài khoản**
Chuẩn bị: CMND 2 mặt, email, số điện thoại, tài khoản ngân hàng. Quy trình online nhanh chỉ 5-10 phút.

**Bước 3: Nạp vốn**
Số tiền tối thiểu thường từ $50. Bạn có thể bắt đầu nhỏ và dần tăng quy mô sau khi có kinh nghiệm.

**Bước 4: Chọn cặp tiền tệ và phân tích**
Quan sát các yếu tố:
- Tình hình kinh tế các quốc gia
- Chính sách ngân hàng trung ương (lãi suất)
- Tin tức tài chính và sự kiện địa chính trị
- Tâm lý thị trường

**Bước 5: Đặt lệnh và quản lý rủi ro**
- Xác định vị thế: mua hay bán
- Thiết lập Stop Loss để hạn chế thua lỗ
- Thiết lập Take Profit để chốt lời khi đạt mục tiêu
- Theo dõi giao dịch nhưng không nên cảm tính quá

### Điều gì thúc đẩy thị trường forex?

**Ngân hàng trung ương** - Chính sách lãi suất, nới lỏng hay siết chặt định lượng ảnh hưởng lớn đến giá tiền tệ.

**Tin tức kinh tế** - Báo cáo việc làm, GDP, lạm phát, xuất nhập khẩu có thể tạo ra biến động lớn.

**Tâm lý thị trường** - Khi nhà giao dịch tin vào một xu hướng, họ sẽ đặt lệnh theo hướng đó, tạo ra áp lực mua/bán tập thể.

### Quy mô thị trường forex toàn cầu

- **Khối lượng giao dịch hằng ngày:** ~5 nghìn tỷ USD
- **Trung bình mỗi giờ:** ~220 tỷ USD
- **Thành phần:** Chính phủ, ngân hàng trung ương, ngân hàng lớn, nhà môi giới, nhà đầu tư lẻ
- **Nhà đầu tư lẻ chiếm:** ~1/3 khối lượng, tương đương ~1,7 nghìn tỷ USD/ngày

Thị trường forex là thị trường tài chính minh bạch nhất, chi phí gia nhập thấp nhất, và có lợi nhuận cao nhất cho các nhà đầu tư từ khắp nơi trên thế giới. Nếu bạn đã sẵn sàng bắt đầu hành trình đầu tư này, hãy nhớ: học hỏi, kỷ luật, và quản lý rủi ro là chìa khóa thành công.