Thị Trường Forex Là Gì? Tất Tần Tật Những Điều Nhà Đầu Tư Việt Nam Cần Biết

1. Forex Là Gì? Bản Chất Của Thị Trường Ngoại Hối Toàn Cầu

Forex là gì là câu hỏi mà rất nhiều nhà đầu tư Việt Nam vẫn còn thắc mắc. Thị trường ngoại hối (Forex) là sân chơi lớn nhất trên toàn cầu, nơi các nhà đầu tư giao dịch các cặp tiền tệ khác nhau. Không giống như thị trường chứng khoán hay bất động sản, forex là một thị trường giao dịch phi tập trung (OTC) không có sàn giao dịch chính thức ở từng quốc gia.

Quy Mô Và Tính Thanh Khoản Của Forex

Thị trường ngoại hối là thị trường có thanh khoản cao nhất trên thế giới. Theo thống kê từ năm 2020, khối lượng giao dịch trung bình mỗi ngày trên thị trường này đạt khoảng 6.6 nghìn tỷ USD. Con số này cho thấy rằng forex không thể bị thao túng bởi bất kỳ tổ chức nào, vì qui mô quá khổng lồ và số lượng người tham gia vô cùng đông đảo.

Những Người Chơi Chính Trên Thị Trường Forex

Trước đây, forex chủ yếu là sân chơi của các tổ chức tài chính lớn, ngân hàng trung ương, và các công ty xuất nhập khẩu. Họ sử dụng giao dịch ngoại hối để phòng chống rủi ro giá ngoại tệ, đề phòng lạm phát, hoặc tích trữ giá trị khi tình hình chính trị bất ổn.

Tuy nhiên, khi nhu cầu đầu tư của các nhà đầu tư cá nhân tăng cao và hoạt động thương mại quốc tế phát triển mạnh mẽ, forex đã dần trở thành một công cụ đầu tư phổ biến để đa dạng hóa danh mục. Mặc dù khối lượng giao dịch của các nhà đầu tư cá nhân vẫn còn thấp so với các tổ chức tài chính, nhưng sự hấp dẫn từ tính thanh khoản cao và biến động giá liên tục của thị trường ngoại hối đang thu hút ngày càng nhiều cá nhân tham gia.

2. Các Cặp Tiền Tệ Được Giao Dịch Nhiều Nhất Trên Forex

Không phải tất cả các cặp tiền tệ đều có khối lượng giao dịch ngang nhau. Theo khảo sát của Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS) năm 2019, cấp tiền tệ hàng đầu được giao dịch trên thị trường ngoại hối là:

EUR/USD dẫn đầu với hơn 24% khối lượng giao dịch hàng ngày. Đây là cặp tiền tệ được ưa thích nhất trên forex, chịu ảnh hưởng chủ yếu từ quyết định lãi suất của Ngân hàng Trung Ương Châu Âu (ECB) và Cục Dự Trữ Liên Bang Mỹ (FED).

Tiếp theo là USD/JPY (13.2%) chịu ảnh hưởng từ quyết định lãi suất của Ngân hàng Nhật Bản (BoJ) và FED, và GBP/USD (9.6%) phản ánh tình hình kinh tế của Anh và Mỹ.

Top 10 Cặp Tiền Tệ Phổ Biến

Ngoài ba cặp tiền tệ hàng đầu, danh sách 10 cặp tiền tệ được giao dịch nhiều nhất bao gồm:

• AUD/USD (5.4%) - chịu tác động từ tình hình xuất khẩu khoáng sản Úc
• USD/CAD (4.4%) - liên quan chặt chẽ đến giá dầu do Canada là nước xuất khẩu dầu lớn
• USD/CNY (4.1%) - phản ánh sự cạnh tranh kinh tế giữa Mỹ và Trung Quốc
• USD/CHF (3.5%) - được giao dịch mạnh mẽ khi nền kinh tế toàn cầu bất ổn
• USD/HKD (3.3%) - giá trị Đô la Hồng Kông gắn với USD
• EUR/GBP (2.0%) - chịu ảnh hưởng từ mối quan hệ kinh tế giữa Anh và Liên minh Châu Âu
• USD/KRW (1.9%) - tăng lên theo với sự phát triển kinh tế của Hàn Quốc

3. Những Yếu Tố Kinh Tế Ảnh Hưởng Đến Forex

Để hiểu rõ hơn forex là gì trong bối cảnh thực tế, nhà đầu tư cần nắm vững những yếu tố kinh tế chính tác động đến sự biến động của thị trường ngoại hối:

Quyết định lãi suất của các ngân hàng trung ương là yếu tố quan trọng nhất. Lãi suất được coi là giá của đồng tiền - tăng lãi suất sẽ nâng giá tiền tệ, giảm lãi suất sẽ làm giảm giá tiền tệ. Thông tin về thay đổi lãi suất tác động ngay lập tức và mạnh mẽ đến sự biến động giá các cặp tiền tệ.

Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) cũng ảnh hưởng trực tiếp đến giá trị tiền tệ. Khi GDP giảm dưới mức dự kiến, tiền tệ có xu hướng mất giá. Ngược lại, khi GDP vượt kỳ vọng, tiền tệ có xu hướng tăng giá.

Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) và lạm phát là những thước đo gián tiếp về giá trị tiền tệ. CPI cao hoặc lạm phát cao thường dẫn đến tăng lãi suất từ các ngân hàng trung ương để kiểm soát tình hình.

Tỷ lệ thất nghiệp là chỉ số gián tiếp nhưng quan trọng. Việc làm tăng dẫn đến áp lực lãi suất tăng lên, vì ngân hàng trung ương cần cân bằng giữa lạm phát và tăng trưởng. Hai số liệu thống kê được trader quan tâm nhất là ADP và NFP (Nonfarm Payrolls) của Mỹ, được phát hành hàng tháng.

Thông báo từ Ủy ban Thị trường Mở Mỹ (FOMC) cũng gây tác động lớn. Mỗi tháng, FOMC họp mặt để thiết lập lãi suất thị trường mở và đưa ra các nhận xét về điều kiện kinh tế. Những cuộc họp này có thể gây ra biến động thị trường đáng kể - chẳng hạn như ngày 18/3/2015, cặp EUR/USD tăng vọt 400 pips trong vài phút khi nhận định sau cuộc họp đối với đồng USD là tiêu cực.

4. Tình Trạng Pháp Lý Giao Dịch Forex Ở Việt Nam

Forex Ở Việt Nam: Hợp Pháp Hay Vi Phạm?

Đây là câu hỏi mà rất nhiều nhà đầu tư Việt Nam quan tâm. Hiện tại, nhà nước Việt Nam vẫn quản lý chặt chẽ dự trữ ngoại hối, do đó chỉ các ngân hàng được cấp phép giao dịch ngoại hối. Giao dịch ngoại hối thông qua các sàn giao dịch trực tuyến vẫn chưa được hợp pháp hóa tại Việt Nam, và không có sàn giao dịch Forex nào được Việt Nam cấp phép.

Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là giao dịch forex là phạm pháp. Các nhà đầu tư cá nhân hoàn toàn được phép thực hiện giao dịch ngoại hối như một công cụ đầu tư. Sự khác biệt nằm ở chỗ: bạn không thể giao dịch qua công ty môi giới “được Việt Nam cấp phép” vì Việt Nam không cấp phép bất kỳ công ty môi giới Forex nào.

Để giao dịch forex một cách an toàn và hợp pháp, nhà đầu tư Việt Nam nên chọn các công ty môi giới quốc tế uy tín, được cấp phép bởi các tổ chức giám sát có thẩm quyền ở các nước cho phép giao dịch forex.

Vấn Đề Thuế Khi Giao Dịch Forex

Theo quy định hiện hành của pháp luật Việt Nam, kinh doanh ngoại hối là lĩnh vực chưa được phép, và không được phép mở sàn giao dịch forex tại Việt Nam. Hiện tại, Việt Nam chưa có chính sách rõ ràng cho phép giao dịch forex, do đó vấn đề đóng thuế thu nhập cá nhân từ hoạt động này chưa được đặt ra.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng đây là lĩnh vực pháp lý chưa được định hình rõ ràng, nên việc tham gia giao dịch forex sẽ mang theo rủi ro nhất định.

5. Giờ Giao Dịch Forex: Khi Nào Là Thời Điểm Tốt Nhất?

Thị trường forex hoạt động 24 giờ một ngày, 5 ngày một tuần, nhưng tính thanh khoản và biến động khác nhau tùy theo từng giai đoạn trong ngày:

Mỗi cặp tiền tệ có mức biến động khác nhau ở các giai đoạn khác nhau. Ví dụ, đồng AUD sẽ biến động mạnh khi sàn Sydney hoạt động, trong khi các cặp tiền tệ Châu Âu sẽ sôi động hơn khi sàn London mở cửa. Điều này cho phép nhà đầu tư có thể giao dịch gần như liên tục trong ngày nếu muốn.

6. Có Nên Chơi Forex? Những Điều Cần Cân Nhắc

Forex là thị trường tài chính lớn nhất và có thanh khoản cao nhất thế giới. Mọi thông tin kinh tế đều có thể tác động và tạo cơ hội lợi nhuận. Những đặc tính này khiến forex trở thành một thị trường rất hấp dẫn đối với các nhà đầu tư muốn tìm kiếm cơ hội sinh lời.

Tuy nhiên, trước khi quyết định tham gia, nhà đầu tư Việt Nam cần lưu ý:

Vấn đề pháp lý: Mặc dù giao dịch forex không phải là vi phạm pháp luật, nhưng tình trạng pháp lý tại Việt Nam vẫn còn chưa được quy định rõ ràng. Bạn cần chọn lựa cẩn thận công ty môi giới uy tín, được cấp phép hợp pháp ở các quốc gia cho phép giao dịch forex.

Tiêu chí lựa chọn công ty môi giới:

• Uy tín và bảo mật thông tin
• Chi phí giao dịch hợp lý
• Quy trình nạp tiền và rút tiền thuận tiện
• Nền tảng giao dịch ổn định
• Tốc độ vào lệnh nhanh
• Dịch vụ khách hàng chuyên nghiệp

Quản lý rủi ro: Luôn thiết lập mức dừng lỗ và chốt lời trước khi mở vị thế. Không nên giao dịch với tiền mà bạn không thể mất.

Thị trường forex mang lại cơ hội to lớn nhưng cũng đi kèm với rủi ro cao. Thành công trong forex đòi hỏi kiến thức sâu, kỹ năng phân tích, và tâm lý tốt. Bạn có thể tham gia thị trường này như một nhà đầu tư cá nhân thông qua các công ty môi giới quốc tế uy tín, miễn là tuân thủ đúng các quy định pháp luật.