Sự bùng nổ livestream của Pump.fun: Cơn sốt vàng hay sắp sụp đổ?

Thu nhập của các nhà sáng tạo vượt quá 19,3 triệu USD, vốn hóa thị trường $PUMP vượt qua 8 tỷ USD - pump.fun đã làm gì? Sự phục hồi trực tiếp vào tháng 9 năm 2025 không chỉ onboarding hàng triệu normies mà còn giúp nền tảng phục sinh từ "thí nghiệm hỗn loạn" của năm 2024. Nhưng đằng sau cơn sốt này, là mỏ vàng hay bãi mìn?

Bài viết này phân tích logic nâng cấp, ẩn chứa rủi ro và đưa ra hướng dẫn đầu tư cho người chơi meme. DYOR, đừng all in——crypto vốn dĩ là sòng bạc.

Đầu mối sự kiện: "Thí nghiệm hỗn loạn" năm 2024

Năm 2024, pump.fun đã sớm giới thiệu tính năng phát trực tiếp vào giữa năm, cố gắng kết hợp hoàn hảo giữa việc phát động đồng meme và tương tác thời gian thực. Thời điểm đó thực sự đã có một cơn sốt ngắn: số lượng người xem PumP đã vượt qua một số kênh của Kick và Twitch. Nhưng vấn đề nhanh chóng lộ diện: việc thiếu kiểm duyệt nghiêm ngặt đã dẫn đến sự tràn lan của nội dung có hại, sau sự phẫn nộ của cộng đồng, nền tảng đã khẩn cấp gỡ bỏ phát trực tiếp vào tháng 11.

Đây không phải là "cơn sốt" thực sự, mà là "thí nghiệm hỗn loạn" - không có động lực bền vững, thu nhập của người sáng tạo không ổn định, tỷ lệ giữ chân khán giả thấp, cuối cùng thất bại. Nền tảng trở lại điểm xuất phát.

Nâng cấp năm 2025: Từ "sửa chữa" đến "nền kinh tế tuần hoàn"

pump.fun đã trải qua vài tháng "tái sinh". Khi bắt đầu phát sóng lại vào đầu năm 2025, sẽ áp dụng quy trình kiểm tra nghiêm ngặt và cơ chế KYC, nhằm tránh những nội dung đen tối của năm 2024. Biến phát sóng từ "niche crypto" thành "nền tảng giải trí toàn diện". Giải quyết được những điểm đau "lộn xộn", giờ đây nhà sáng tạo có thể thoải mái chơi IRL mà không sợ bị ban.

Nâng cấp quan trọng nhất: Dự án Ascend

9 tháng 9 ra mắt, đây là một hệ thống phí người sáng tạo theo cấp bậc, dựa trên vốn hóa thị trường của đồng tiền, chia sẻ gần 1%, giúp người sáng tạo không cần bán coin vẫn có thể kiếm tiền liên tục. Kết quả? Những streamer có lượng người xem thấp có thu nhập hàng tháng từ 5-6 con số, nhiều hơn 50 lần so với 10 streamer hàng đầu trên Twitch. Nền tảng thu phí và mua lại $PUMP, tạo thành một vòng khép kín hoàn hảo: khán giả mua coin để ủng hộ → người sáng tạo đốt coin kéo giá → nền tảng phát triển.

Kết quả bùng nổ: Thu nhập của người sáng tạo vượt 19,3 triệu đô la, vốn hóa thị trường $PUMP vượt 8 tỷ đô la

Sau khi nâng cấp, lưu lượng truy cập tăng vọt: số lượng livestream đồng thời vượt qua Rumble, thậm chí nhắm đến thị phần của Twitch. Hiệu ứng virus xuất hiện liên tục: Bagwork bị tát trên Twitch, vốn hóa thị trường đạt 40 triệu; tổng thu nhập của các nhà sáng tạo vượt qua 19,3 triệu USD, tuần đạt hơn 10 triệu, vốn hóa thị trường $PUMP vượt 8 tỷ.

Đằng sau cơn sốt: Một số vấn đề chúng tôi thấy

Mặc dù có công lao lớn trong việc nâng cấp, nhưng mô hình tiền livestream vẫn tiềm ẩn nguy cơ: Câu chuyện cốt lõi thường xoay quanh "thời điểm tỏa sáng" của người phát sóng, điều này khiến vòng đời của đồng tiền liên kết chặt chẽ với sức hấp dẫn cá nhân và sự xuất hiện liên tục. Một khi người phát sóng trở nên yếu ớt hoặc rời khỏi, cộng đồng dễ dàng tan rã - sự đồng thuận khó mà hình thành. Những đồng tiền thiếu nền tảng văn hóa dễ bị lãng quên.

Ngoài ra, quyền phát ngôn của các streamer quá lớn, thường kiểm soát câu chuyện và chia sẻ phí của đồng coin, điều này làm gia tăng rủi ro của con người - lòng tham, tranh cãi hoặc tin tức tiêu cực có thể nhanh chóng sụp đổ. Các streamer không phải là người hoàn hảo, quyết định theo cảm xúc rất dễ dẫn đến sụp đổ. So với các meme khác, rủi ro ở đây được phát sóng trực tiếp phóng đại, khán giả dễ bị "điều khiển" cảm xúc bởi streamer, tính biến động rất lớn - trong khi tăng 27% trong ngày, cũng dễ dàng bị thiêu rụi 80%. 99.8% các lần ra mắt cuối cùng không có giá trị, điều này không phải là ngẫu nhiên, mà là khuyết điểm của mô hình.

Đối với người chơi meme, nên chú ý đến loại livestream nào?

Ưu tiên những loại có thể tạo ra FOMO, tương tác cao, có thể kiếm tiền bền vững, dựa trên xu hướng hiện tại, ý tưởng của tôi:

1. IRL mạo hiểm/thách thức Logic: Những buổi livestream kiểu này dễ dàng tạo ra "thời điểm nổi bật", như sự kiện bất ngờ hoặc chương trình thực tế, việc cắt ghép nhanh chóng lan truyền trên X, kéo theo giá coin và lượng khán giả. Đại diện: Bagwork (tại thời điểm viết bài này, vốn hóa thị trường đã đạt 40M USD).
2. Tương tác thưởng Logic: Tạo ra FOMO thông qua tương tác thời gian thực, khác với các đồng meme truyền thống, loại đồng này gắn liền với ảnh hưởng thực sự: Chủ đề "tốt bụng" kích thích cảm xúc tích cực của người dùng, bền vững hơn so với nội dung bạo lực/cực đoan. Khán giả mua đồng để ủng hộ, streamer thiêu đốt đồng trong vòng lặp, dễ dàng tích lũy người hâm mộ trung thành. Đại diện: KindnessCoin (vốn hóa thị trường hiện tại 30M USD)

Một vài suy nghĩ về đồng coin livestream trong tương lai

Về lâu dài, tiền mã hóa livestream có thể chuyển từ "biểu diễn cá nhân" sang tính sinh thái. Có thể phát trực tiếp trò chơi sẽ là một hướng đi: khán giả bỏ phiếu cho hướng đi của trò chơi, kết hợp với cơ chế mua lại $PUMP, hình thành động lực kép "đầu cơ + cảm xúc".

Hãy tưởng tượng một buổi phát trực tiếp GTA được làm mới, nơi cuộc trò chuyện quyết định cốt truyện - điều này không chỉ là giải trí mà còn có thể xây dựng văn hóa chia sẻ, giảm sự phụ thuộc vào người phát sóng. Những ý tưởng khác: buổi trình diễn nghệ thuật VTuber hoặc tương tác từ thiện hỗ trợ AI, có thể chiếm 5% thị phần của Twitch (doanh thu hàng năm 30 tỷ). Nhưng điều kiện tiên quyết là pump.fun cần cải tiến moderation và phí khóa, nếu không, một khi quản lý can thiệp, mọi thứ sẽ trở thành hư vô.