Bắt Đầu Với Forex: Những Điều Cần Biết Trước Khi Tham Gia Thị Trường

Ngoại Hối Là Gì? Tại Sao Nhiều Người Muốn Tìm Hiểu Forex?

Forex (viết tắt của Foreign Exchange) hay thị trường ngoại hối là nơi các loại tiền tệ được giao dịch. Đây không phải là một khái niệm mới, nhưng trong vài năm gần đây, ngày càng nhiều cá nhân quan tâm đến kênh đầu tư này. Hằng ngày, khối lượng giao dịch ngoại hối lên tới 5.3 nghìn tỷ USD, làm cho thị trường này trở thành sân chơi lớn nhất trong các thị trường tài chính.

Nhưng “ngoại hối” thực chất bao gồm nhiều khái niệm:

• Ngoại tệ: USD, EUR, JPY…
• Công cụ thanh toán quốc tế: thẻ ngân hàng, hối phiếu, séc…
• Tiền mã hóa: Bitcoin, Ethereum…
• Các tài sản khác: vàng, trái phiếu chính phủ…

Tuy nhiên, khi nói đến giao dịch Forex, hầu hết mọi người đều đề cập đến việc mua bán các cặp tiền tệ nhằm tận dụng biến động tỷ giá hối đoái để kiếm lợi nhuận.

Những Cặp Tiền Tệ Chính Mà Bạn Cần Biết

Mặc dù có hơn 30 loại tiền tệ được giao dịch trên thị trường Forex, nhưng chỉ có một số cặp chiếm tới 85% giá trị giao dịch. Những cặp tiền tệ này gọi là cặp chính và bao gồm:

Các cặp tiền tệ chính bao gồm EUR/USD, USD/JPY, GBP/USD, AUD/USD, USD/CHF, NZD/USD và USD/CAD.

Cơ Chế Hoạt Động: Cách Thức Tính Giá Trong Forex

Mỗi cặp tiền tệ được viết theo định dạng XXX/YYY, ví dụ EUR/USD. Tiền tệ bên trái gọi là đồng yết giá (base currency), tiền tệ bên phải gọi là đồng định giá (quote currency).

Nếu EUR/USD = 1.1500, điều này có nghĩa là 1 Euro có thể đổi được 1.1500 USD. Khi tỷ giá này biến động, bạn có cơ hội kiếm lợi từ sự chênh lệch giá.

Các Khái Niệm Cơ Bản Không Thể Bỏ Qua

Leverage (Đòn Bẩy): Công cụ cho phép bạn giao dịch số tiền lớn hơn với vốn nhỏ hơn. Ví dụ, với đòn bẩy 200:1, bạn chỉ cần 60 USD để kiếm soát 12,000 USD. Tuy nhiên, đòn bẩy là con dao 2 lưỡi - nó có thể phóng đại lợi nhuận cũng như tổn thất.

Pip (Điểm thập phân): Đơn vị đo sự thay đổi nhỏ nhất trong tỷ giá. Nếu EUR/USD thay đổi từ 1.2000 đến 1.2005, đó là 5 pip.

Spread (Chênh Lệch Giá): Sự khác biệt giữa giá mua (bid) và giá bán (offer). Đây là cách các sàn giao dịch kiếm lợi nhuận.

Margin (Tiền Ký Quỹ): Số tiền bạn phải gửi vào tài khoản để duy trì các vị thế giao dịch.

Lot (Lô): Số lượng đơn vị tiền tệ bạn mua hoặc bán. Có các kích thước như nano (100 đơn vị), micro (1,000 đơn vị), mini (10,000 đơn vị) hoặc chuẩn (100,000 đơn vị).

Long vs Short: Bạn Kiếm Tiền Từ Cả Thị Trường Tăng Lẫn Giảm

Một điểm khác biệt quan trọng của Forex là bạn không chỉ có thể kiếm tiền khi giá tăng.

Long (Mua): Bạn đặt lệnh mua khi dự đoán tiền tệ sẽ tăng giá. Ví dụ, bạn mua EUR/USD ở 1.1500 và bán ở 1.2500, lợi nhuận của bạn là 1,000 USD trên 10,000 Euro.

Short (Bán Khống): Bạn bán khống khi dự đoán tiền tệ sẽ giảm giá. Bạn bán trước, rồi mua lại sau với giá thấp hơn để lấy chênh lệch.

Thị trường 2 chiều này tạo ra vô vàn cơ hội kiếm tiền.

Tại Sao Forex Hấp Dẫn Nhà Đầu Tư?

Rào Cản Vào Cửa Thấp

Bạn có thể bắt đầu với vài trăm nghìn đồng tiền ký quỹ. So với chứng khoán, bất động sản hay thị trường hàng hóa, Forex rõ ràng dễ tiếp cận hơn nhiều.

Chi Phí Giao Dịch Cực Kỳ Thấp

Không có phí quản lý tài sản, phí môi giới hay thuế thu nhập truyền thống. Các sàn Forex chỉ kiếm lợi từ spread - chênh lệch nhỏ giữa giá mua và giá bán.

Thị Trường Hoạt Động 24/7

Khác với chứng khoán chỉ mở vào giờ hành chính, Forex hoạt động xuyên suốt. Bạn có thể giao dịch vào sáng, trưa, chiều tối, thậm chí khi đang ngủ. Điều này hoàn hảo cho những ai muốn giao dịch Forex như một kênh đầu tư phụ.

Không Ai Có Thể Thao Túng Thị Trường

Với quy mô khổng lồ và lượng người tham gia đông đảo, ngay cả các ngân hàng trung ương cũng không thể kiểm soát hoàn toàn Forex. Điều này đảm bảo tính công bằng và minh bạch cao hơn.

Sức Mạnh Của Đòn Bẩy

Đòn bẩy cho phép bạn kiếm được gấp nhiều lần số tiền ký quỹ. Tuy nhiên, bạn cần quản lý rủi ro cẩn thận.

Các Hình Thức Giao Dịch Forex Khác Nhau

Spot Forex Market

Thị trường hối đoái giao ngay - thanh toán trong 2 ngày làm việc. Đây là nơi các ngân hàng và tổ chức tài chính chính chủ yếu giao dịch. Tại Việt Nam, loại này bị cấm cho nhà đầu tư lẻ.

Forex CFD (Contract for Difference)

Đây là hợp đồng giữa hai bên về chênh lệch giá của một tài sản. 99% các sàn Forex tại Việt Nam hoạt động theo mô hình này. Bạn không cần sở hữu tiền tệ thực tế mà chỉ cần đoán giá sẽ tăng hay giảm.

Currency Futures

Hợp đồng tương lai để trao đổi tiền tệ vào một ngày cụ thể trong tương lai với mức giá được xác định trước. Không phổ biến tại Việt Nam.

Currency Options

Bạn dự đoán giá tăng hoặc giảm so với mức giá cố định tại thời điểm kết thúc. Đúng thì kiếm lợi, sai thì lỗ tiền. Cũng không phổ biến ở Việt Nam.

Currency ETFs

Quỹ theo dõi giá trị tương đối của tiền tệ so với USD. Không phổ biến tại Việt Nam.

Những Yếu Tố Tác Động Đến Giá Forex

Chính Sách Ngân Hàng Trung Ương

Các quyết định về lãi suất, nới lỏng định lượng hay thắt chặt tiền tệ của ngân hàng trung ương có tác động sâu đến giá tiền tệ. Ví dụ, nếu ngân hàng trung ương Mỹ tăng lãi suất, đồng USD thường sẽ mạnh hơn.

Tin Tức Kinh Tế

Các báo cáo kinh tế tốt (GDP tăng, thất nghiệp giảm) sẽ khuyến khích nhà đầu tư đưa vốn vào, tăng nhu cầu đối với tiền tệ quốc gia đó.

Tâm Lý Thị Trường

Niềm tin và kỳ vọng của các nhà giao dịch cũng rất quan trọng. Nếu mọi người tin rằng một loại tiền tệ sẽ tăng, họ sẽ mua nó, từ đó thực sự gây ra sự tăng giá.

Tình Hình Địa Chính Trị

Các sự kiện chính trị, bầu cử hoặc xung đột có thể làm biến động thị trường.

Quy Trình 9 Bước Để Bắt Đầu Giao Dịch Forex

Bước 1: Nắm Vững Thuật Ngữ Cơ Bản

Trước tiên, bạn phải hiểu được ngôn ngữ của trader. Ngoài các khái niệm đã nêu ở trên, hãy làm quen với từng từ cho đến khi nó trở thành phản xạ tự nhiên.

Bước 2: Tìm Hiểu Các Loại Thị Trường

Hiểu rõ sự khác biệt giữa Spot, CFD, Futures và Options. Hầu hết nhà đầu tư lẻ tại Việt Nam sẽ giao dịch CFD.

Bước 3: Chọn Sàn Giao Dịch Uy Tín

Yếu tố quan trọng nhất là sàn phải có giấy phép từ cơ quan quản lý quốc tế như ASIC, FCA, hoặc CySEC. Sau đó, so sánh phí giao dịch, chất lượng nền tảng, dịch vụ khách hàng và loại tài sản được cung cấp.

Bước 4: Mở Tài Khoản

Bạn sẽ cần cung cấp:

• Chứng minh thư 2 mặt
• Email và số điện thoại
• Tài khoản ngân hàng

Bước 5: Chọn Cặp Tiền Tệ Để Giao Dịch

Hãy suy nghĩ về:

• Triển vọng kinh tế của quốc gia: Nếu bạn tin USD sẽ yếu đi, hãy bán USD.
• Tình hình thương mại: Quốc gia xuất khẩu nhiều thường có tiền tệ mạnh.
• Bối cảnh chính trị: Các kỳ bầu cử hoặc chính sách mới có thể ảnh hưởng.

Bước 6: Xác Định Số Tiền Ký Quỹ

Một quy tắc hữu ích là chỉ nên đầu tư 2% số tiền mặt của bạn vào một cặp tiền tệ. Ví dụ, nếu bạn có 10,000 USD, chỉ dùng 200 USD cho một giao dịch.

Bước 7: Quyết Định Mua Hay Bán

Mua (Long) nếu bạn tin đồng yết giá sẽ mạnh hơn đồng định giá. Mỗi pip tăng sẽ tăng lợi nhuận của bạn.

Bán (Short) nếu bạn tin đồng yết giá sẽ yếu hơn. Mỗi pip giảm sẽ tăng lợi nhuận của bạn.

Bước 8: Đặt Lệnh Quản Lý Rủi Ro

Đây là bước rất quan trọng. Hãy sử dụng:

• Stop Loss: Lệnh đóng giao dịch khi giá xuống một mức nhất định để giảm thiểu thua lỗ.
• Take Profit: Lệnh đóng giao dịch khi giá lên một mức nhất định để khóa lợi nhuận.

Ví dụ: EUR/USD hiện là 1.11128. Bạn dự đoán sẽ tăng lên 1.2000 rồi giảm. Bạn đặt lệnh giới hạn bán ở 1.2000. Khi giá đạt đến, lệnh sẽ tự động thực hiện.

Bước 9: Theo Dõi và Điều Chỉnh

Không cảm tính quá. Thị trường Forex có tính biến động cao, bạn sẽ thấy giá lên xuống thường xuyên. Điều quan trọng là bám sát chiến lược của mình, tiếp tục học hỏi và cải thiện kỹ năng giao dịch. Kết quả sẽ đến theo thời gian.

Ai Đang Tham Gia Thị Trường Forex?

Thị trường Forex không chỉ dành cho các nhà giao dịch chuyên nghiệp. Những người tham gia bao gồm:

• Chính phủ và ngân hàng trung ương: Quản lý nguồn ngoại tệ quốc gia.
• Ngân hàng lớn: Giao dịch với khối lượng khổng lồ.
• Nhà môi giới Forex: Cung cấp dịch vụ cho nhà đầu tư.
• Nhà đầu tư lẻ: Chiếm gần 1/3 khối lượng giao dịch hàng ngày, tức khoảng 1.7 nghìn tỷ USD!

Điều này chứng minh rằng Forex không còn là sân chơi riêng của các tổ chức lớn nữa.

Quy Định Và Giám Sát Thị Trường Forex

Mặc dù Forex có quy mô khổng lồ, nhưng lại có rất ít quy định vì không có cơ quan giám sát 24/7. Thay vào đó:

• Ở Mỹ, CFTC (Ủy ban Giao dịch Hàng Hóa Tương lai) và NFA (Hiệp hội Tương lai Quốc gia) là những cơ quan chính.
• Ở Châu Âu, ESMA giám sát các hoạt động Forex.
• Ở Anh, FCA có quyền hạn.

Ngoài ra, có các tổ chức giao dịch địa phương giám sát hoạt động trong nước để đảm bảo các nhà cung cấp tuân thủ tiêu chuẩn nhất định.

Câu Hỏi Thường Gặp Về Giao Dịch Forex

Mỗi Ngày Có Bao Nhiêu Tiền Được Giao Dịch?

Hằng ngày có khoảng 5 nghìn tỷ USD giao dịch trên toàn thế giới, tương đương 220 tỷ USD mỗi giờ. Phần lớn là từ các tổ chức, tập đoàn và nhà giao dịch chuyên nghiệp, còn khoảng 90% được sử dụng cho mục đích đầu cơ. USD, EUR và JPY chiếm phần lớn khối lượng giao dịch.

Forex Được Quản Lý Như Thế Nào?

Thị trường Forex được giám sát bởi các cơ quan quốc tế và địa phương để đảm bảo minh bạch và công bằng. Tuy nhiên, do quy mô quá lớn, không cơ quan nào có thể kiểm soát toàn bộ.

Có Rủi Ro Không?

Có. Mặc dù Forex có nhiều ưu điểm, nhưng nó vẫn có rủi ro cao, đặc biệt khi sử dụng đòn bẩy. Bạn có thể mất toàn bộ vốn đầu tư nếu không quản lý rủi ro cẩn thận.

Kết Luận: Tìm Hiểu Forex Để Bắt Đầu Đúng Cách

Bây giờ bạn đã biết Forex là gì, cách hoạt động, những cơ hội và rủi ro liên quan. Thị trường ngoại hối là thị trường tài chính lớn nhất thế giới với tính minh bạch cao, chi phí thấp và cơ hội kiếm tiền vô hạn.

Tuy nhiên, hãy nhớ rằng tìm hiểu Forex là bước đầu tiên quan trọng. Trước khi đặt tiền thực, hãy luyện tập trên tài khoản demo, học hỏi từ những nhà giao dịch có kinh nghiệm, và phát triển một kế hoạch giao dịch rõ ràng.

Với chuẩn bị đầy đủ, Forex có thể trở thành một kênh đầu tư hiệu quả trong danh mục của bạn. Hành động bây giờ và bắt đầu hành trình tìm hiểu Forex của bạn!